راز محبوبیت طالقانی در پی 44 سال
تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۵۳۸۷۸
سید مهدی حسینی دورود*
کمتر کسی را پیدا میکنید که چون آیتالله طالقانی ۴۴ سال از رحلت او گذشته باشد اما همچنان در قامت ابوذر زمانه بهعنوان فریادگر آزادی و اتحاد و همدلی و به عنوان یک روحانی روشنفکر، متعهد، شجاع و مبارز در صدر گروهها و جریانات سیاسی و در مقام یک تئوریسین مذهبی و تأثیرگذار در دورۀ معاصر ایران، با شخصیتی مستقل و کاملاً مردمی، در کانون توجهات سیاسی و مردمی اعم از موافق و مخالف قرار داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این خود نشانهای از نقش بیبدیل و اثرگذار او در نهضت و پیروزی انقلاب بهشمار میآید.
سبک زندگی و آثار و اندیشههای طالقانی نشان میدهد که او در چه شرایط سختی و با تحمل چه مشقاتی توانست دِیِن خود را نسبت به مردم، اسلام و جامعه ادا کند و همچنین نحوۀ مقابلۀ او با مشکلات سیاسی ـ اجتماعی زمانه و نیز قدرت مقاومتش در برابر آن ناملایمات میتواند درسی آموزنده و سرشار از امید برای نسلهای امروز و فردا و رهبران این نسلها باشد.
نه تنها ورود آیتالله طالقانی به عرصۀ سیاست و مبارزه، نویدبخش و امیدوار کننده بود که اقدام او و یاران همراهش، آقایان مهندس بازرگان و یدالله سحابی در تأسیس نهضت آزادی ایران در سال 1340 و ورود این جریان مذهبی در عرصۀ سیاست نور امیدی در دل همۀ آزادیخواهان از هر دو طیف مصدقیها و مذهبیها افکند و انگیزۀ شخصیتهای برجستهای مثل دکتر علی شریعتی و برخی روحانیون را برای ورود به عرصۀ سیاسی قویتر کرد.
هر چند در دهۀ چهل، چراغ جنبشهای آزادیبخش در قارههای آمریکای لاتین و آفریقا و برخی کشورهای جهان سومی آن روز شعلهور شده بود و جهان شاهد مبارزات و پیروزی انقلابیون کوبا و الجزایر بود و هر چند تحولات داخلی جامعه ایران در آن دوره، بسیاری را بر سر شوق آورده بود، اما کشمکشهای جناحی و سلایق درون کشور که با درگیریها و جاهطلبیهای کودکانۀ برخی افراد و جناحها همراه بود، بارقههای امید را به یأس و ناامیدی مبدل میکرد.
در این میان نقش محوری و اتحادآفرین و جامع آیتالله طالقانی در آن دوران و بعدها با پیوستن به نهضت و رهبری حضرت امام در سال 1342، بسیار کارساز و امیدبخش بود و هر فردی را برای تغییر و دگرگونی وضعیت جامعۀ خود به فکر وا میداشت.
طالقانی سودای تغییرات بنیانی و اعتلای مبارزه و اعتلای مکتب و مذهب را در سر داشت و از این منظر به همراهان و مبارزان با سلایق گوناگون و در طیفهای مختلف نگاه میکرد و به همین خاطر همۀ ظرفیتها را به کار میگرفت و همۀ سلایق و روشها را در خود هضم و حمل میکرد.
شکلگیری نهضت آزادی در ایران و تشکیل شعبات دانشجویی آن در خارج از کشور، نشان از انگیزهها، اهداف و آرمانهای بلند طالقانی و مؤسسان نهضت دارد که بر پایۀ مبانی و اعتقادات مذهبی خویش، پا به صحنۀ مبارزات سیاسی گذارده بودند و علاوه بر بُعد استقلالخواهی و ملیتگرایی (که از این جنبه با نیروهای ملی در دوران ملی شدن صنعت نفت همسو و همگام بودند) بر انگیزهها و مبانی مذهبی ـ اعتقادی خویش نیز تأکید داشتند و آن را به مثابۀ عنصری پایهای در تکوین هویت فردی ـ اجتماعی و مبارزاتی در کنار عنصر ملیت قرار میدادند.
اگرچه بنیانگذاران نهضت آزادی، مخصوصاً مهندس بازرگان در التزام عملی به اسلام و احکام شرعی الگو و نمونه بودند، اما حضور آیتالله طالقانی در این جمع و اهتمام فوقالعاده او هم به وجه ملی و هم به وجه مذهبی در هویتبخشی به روند مبارزات سیاسی و تأکید مدام وی بر این مشی و ایجاد تشکل و سازماندهی فعالیتها، باعث کم شدن تأثیرات پیچیده شرایط و ترکیب تضادهای اجتماعی و سیاسی داخلی و ترفندها و سیاستهای پیچیدۀ استعماری و امپریالیستی بر روند حرکت نهضت شده بود.
نهضت آزادی ایران که در 27 اردیبهشت سال 1340 تشکیل شده بود، بعد از قیام 15 خرداد 1342 و آغاز حرکت نهضت امام خمینی به مرحلۀ متکاملتری قدم میگذارد؛ چرا که قیام خونین 15 خرداد 1342 تأثیر زیادی بر هواداران و رهبران نهضت آزادی در ایران و خارج از ایران گذاشت.
با آنکه قیام 15 خرداد با سرکوبی خونین پایان پذیرفت، اما دستاوردهای آن از جمله آگاهی و بیدار شدن مردم و ضرورت توجه و تمرکز همۀ گروههای مبارز در یک رهبر واحد و رهبر متمرکز و شایسته نظیر امام خمینی(ره) تأثیر سرنوشتسازی در تاریخ نهضت مردم ایران به جا نهاد و مردم و پیشگامان مبارزه، از جمله آیتالله طالقانی را امیدوار و خوشحال نمود.
آیتالله طالقانی به همراه مردمی که شجاعانه به قیام برخاسته بودند و سینه خود را در برابر گلولههای رژیم کودتا و استبداد سپر کرده بودند، در کنار امام قرار میگیرد و با تحمل سختترین شکنجهها، زندانها، تبعیدها و با تحمل تلخترین روزها به یک اسطورۀ محبوب و یک مبارز نستوه تبدیل میشود و نام و راه او با نام و راه نهضت گره میخورد.
---------------------------------
* دینپژوه
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: طالقانی امام خمینی بازرگان سحابی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۵۳۸۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همایش شاهنامه و امر سیاسی برگزار میشود
به گزارش خبرنگار مهر، همایش شاهنامه و امر سیاسی در راستای ضرورت روش شناسی و نتایج نظریه پردازی علمی از شاهنامه فردوسی روز یکشنبه ۲۳ اردیبهشت، توسط انجمن علوم سیاسی ایران، انجمن مطالعات صلح ایران، خردسرای فردوسی و خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار میشود.
سخنرانان این همایش ژاله آموزگار، اصغر دادبه، میرجلال الدین کزازی، حمید احمدی، مقصود فراستخواه. محمد جعفر یاحقی، علیرضا قیامتی، یامان حکمت تقی آبادی، ماندانا تیشه یار، احمد بستانی، رضا نجف زاده، جواد رنجبر درخشیلر و مهدی فدایی مهربانی هستند.
اینهمایش روز یکشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ از ساعت ۱۵ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی به نشانی تهران، خیابان نجات اللهی (ویلا)، نبش خیابان ورشو برگزار میشود.
کد خبر 6096824 طاهره تهرانی